O KOLĘDACH GAWĘDA

Polskie kolędy i pastorałki nie mają sobie równych wśród bożonarodzeniowych pieśni. Czy wyobrażacie sobie święta bez tych skocznych rytmów, wesołych wersów lub spokojnych i melancholijnych melodii? Czy przyglądaliście się kiedyś bliżej poszczególnym zwrotkom? Czy wgryzaliście się w znaczenie starodawnych słów? Tę pracę fantastycznie wykonała i w ciekawy sposób zaprezentowała Emilia Kiereś. Dwadzieścia kolęd zestawiła z zapisami nutowymi i pełnymi tekstami. A wszystko przy akompaniamencie tętniących kolorami ilustracji stworzonych przez Mariannę Oklejak.

Najnowsza, absolutnie cudownie zaprojektowana książka z wydawnictwa Kropka pozwala zapoznać się z dalszymi zwrotkami poszczególnych kolęd. Rzadko kiedy wykonuje się je wszystkie. Zazwyczaj ograniczamy się do dwóch pierwszych, podczas, gdy treść pozostałych również domaga się uwagi. To jednak nie wszystko. Pod tekstem każdej kolędy znalazł się słowniczek wyjaśniający znaczenie trudniejszych wyrazów (dowiemy się np., czym są multanki i kanaczki), a po nim – część najważniejsza, czyli opowieść o danym utworze. Autorka zwraca się bezpośrednio do nas, czytelników i zaprasza w podróż po kolejnych wersach. Prezentuje twórców niektórych kolęd, dokonuje interpretacji tekstów, zwraca uwagę na szczegóły, które zazwyczaj umykają przy śpiewaniu. Ile lat liczy najstarsza kolęda? Jak teraz wygląda Grota Narodzenia Pańskiego? Komu zawdzięczamy ocalenie wielu bożonarodzeniowych pieśni od zapomnienia? Czy wiedzieliście, że słowo „kolęda” pojawiło się dopiero w XVI wieku? Kto zorganizował pierwsze jasełka? Jaki związek mają narodziny Jezusa z zimowym przesileniem i tzw. „czasem przejścia”? Ciekawostka goni ciekawostkę, a my nie możemy oderwać się od lektury.

To prawdziwa gawęda, której autorka bez trudu zjednuje sobie słuchaczy i czytelników. Spoglądamy na kolędy z wielu perspektyw. Aspekty religijne mieszają się z historycznymi, muzycznymi, etnograficznymi, a my posłusznie idziemy za sugestywnymi opisami. „Wyobraźcie sobie…” – czytamy i od razu dajemy się porwać niezwykłej opowieści wypełnionej symbolami, mitami, obyczajami, tradycjami…

Gawędziarska treść została wyśmienicie podkreślona wyrazistymi ilustracjami o niebanalnym, ludowym charakterze. Nawiązująca do motywów folklorystycznych kreska i przyjęta kolorystyka idealnie podkreślają pierwotną funkcję niektórych kolęd. Wiele z nich wyszło spod pióra wykształconych duchownych, muzyków lub poetów, którzy w ten sposób chcieli zapoznać lud z historią Bożego Narodzenia (stąd np. częsty zabieg zamiany groty na swojską, polską stajenkę). Ciekawej szacie graficznej towarzyszą: duży format, szyty grzbiet oraz twarda oprawa z fakturą imitującą materiał. Koncertowy sposób wydania!

O kolędach gawęda sprawdzi się w trakcie adwentu. Będzie idealna do czytania przy wigilijnym stole. Zaskoczy zawartością niejednego czytelnika w trakcie dwóch świątecznych dni. Przygotuje na przyjęcie kolędników i odświeży nam piękne, polskie tradycje warte zapamiętania i przekazania kolejnym pokoleniom. Cudna książka, nie tylko dla dzieci. Bardzo gorąco polecam.